Quan hệ Mỹ-Trung ngày càng lún sâu vào khủng hoảng khi mà 2 cường quốc mâu thuẫn trên nhiều vấn đề, như đại dịch Covid-19 hay mới đây là Hong Kong. Các thị trường tài chính biến động mạnh và trở nên bất định hơn bao giờ hết.
Mỹ – Trung căng thẳng
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm giữa tuần chia sẻ với báo chí cho biết, ông đang chuẩn bị có hành động nhắm vào Trung Quốc ngay trong tuần này, liên quan việc Bắc Kinh áp luật an ninh quốc gia với Hong Kong.
Không biết, hành động của ông chủ Nhà Trắng sẽ là gì nhưng được bật mí là một hành động “rất mạnh mẽ”.
Căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng sau khi Trung Quốc thông qua luật an ninh quốc gia với Hong Kong, trong đó cấm các hoạt động ly khai, lật đổ, cũng như sự can thiệp của nước ngoài và khủng bố trong thành phố…
Ông Donald Trump đã tuyên bố chỉ đạo bắt đầu quá trình loại bỏ các chính sách ưu đãi Hong Kong, tước bỏ trạng thái đặc biệt của Hong Kong.
Trước đó, Ngoại trưởng Mike Pompeo cũng đã tuyên bố Hong Kong không còn duy trì mức độ tự chủ cao với Trung Quốc đại lục. Và, Hong Kong không còn đủ điều kiện để được đối xử theo luật Mỹ áp dụng cho đặc khu trước tháng 7/1997, khi thành phố này được Anh bàn giao cho Trung Quốc.
Một số nguồn tin cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa áp thuế đối với hàng hóa xuất khẩu từ Hong Kong cũng như ban hành lệnh trừng phạt nhằm vào các cá nhân và công ty có liên quan.
Trong cuộc họp báo tại Vườn Hồng đêm qua (giờ Việt Nam), ông Donald Trump cũng tuyên bố rằng Mỹ đang rút khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Đây là một bước leo thang căng thẳng mới sau khi Mỹ-Trung liên tục mâu thuẫn về hàng loạt vấn đề, trong đó có cuộc chiến thương mại và đại dịch Covid-19, khiến hơn 6 triệu người trên thế giới nhiễm bệnh. Mỹ chứng kiến hơn 1,7 triệu người nhiễm và hơn 100 ngàn người tử vong.
Nền kinh tế thế giới được cho rằng cần mất nhiều năm để trở lại mức trước đại dịch. Và điều này càng trở nên khó khăn hơn khi mà căng thẳng Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục leo thang không ngừng nghỉ.
Các thị trường tài chính chao đảo
Căng thẳng Mỹ – Trung leo thang đã ngay lập tức kéo giá vàng tăng mạnh lên trở lại ngưỡng 1.730 USD/ounce. Trên Kitco, các dự báo cho thấy, thị trường vàng sẽ có một tháng 6 sắp tới biến động chưa từng có so với tháng 6 các năm trước đó. Các vấn đề địa chính trị có thể khiến giá vàng biến động “điên loạn”.
Căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và căng thẳng giữa Trung Quốc và Hong Kong được cho là những cái ổ địa chính trị có thể đẩy các thị trường vào “vùng điên loạn”, theo chiều hướng các tài sản tránh bão như vàng có thể tăng lên.
Đồng USD gần đây giảm mạnh, trong khi đó đồng Nhân dân tệ (NDT) của Trung Quốc cũng không ngừng lao dốc với tốc độ nhanh hơn, đánh dấu sự trở lại của một cuộc chiến tiền tệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Tính tới đầu giờ sáng 30/5, tỷ giá USD/NDT đã lên mức: 7,1364 NDT đổi 1 USD. Ngay đầu tuần này, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) đã liên tiếp hạ tỷ giá trung tâm của đồng NDT xuống thấp nhất hơn 12 năm. PBOC hôm 26/5 hạ tỷ giá trung tâm còn 7,1293, mức thấp nhất kể từ 28/2/2008.
Trước đó, trong năm 2019, PBOC từng để NDT suy yếu đáng kể khi mà cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung leo thang. Một đồng NDT yếu giúp các nhà xuất khẩu Trung Quốc, trong khi đó gây khó khăn cho hàng hóa của các nước khác.
Mặc dù căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng nhưng các thị trường chứng khoán Mỹ – một chỉ báo được ông Donald Trump coi là sức mạnh của kinh tế Mỹ – lại biến động tích cực. Trong phiên đêm qua (giờ Việt Nam), chỉ số tầm rộng S&P 500 tiếp tục tăng thêm 0,4% và vững trên ngưỡng 3.000 điểm. Chỉ số công nghệ Nasdaq Composite tăng thêm 1,2% lên 9,489.87 điểm.
Tính trong cả tuần, S&P 500 và Dow Jones đều tăng 3%, đưa tổng mức leo dốc trong tháng 5 lần lượt lên 4,5% và 4,2%. Nasdaq Composite tăng 1,7% trong tuần này và tăng vọt 6,7% trong tháng 5/2020.
Chứng khoán Mỹ tăng mạnh sau khi toàn bộ các bang ở Mỹ mở cửa trở lại. Giới đầu tư Phố Wall lạc quan với kỳ vọng các công ty Mỹ sẽ ổn định trở lại sau khi nền kinh tế được tái khởi động.
Giá dầu thế giới WTI tiếp tục bứt phá và ghi nhận mức tăng kỷ lục 88% trong tháng 5. Giá dầu nhảy vọt sau khi phát ngôn viên của ông Trump cho biết, mặc dù căng thẳng leo thang, ông Trump vẫn không rút khỏi thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung giai đoạn 1.
Xung đột Trung-Mỹ ngày càng gia tăng ở nhiều lĩnh vực, từ thương mại, công nghệ, tiền tệ… Nhiều sự việc đã trở thành vấn đề toàn cầu. Sự nổi lên của Trung Quốc có thể khiến quan hệ Mỹ-Trung thay đổi.
Tuy nhiên, khác với trong quá khứ, giờ đây sự phụ thuộc giữa các nước trên thế giới về mặt kinh tế rất sâu rộng và một cuộc chiến Mỹ-Trung trên bất cứ mặt trận nào cũng có những tác động rất lớn. Trước mắt mục đích của Washington hay Bắc Kinh đều là hồi phục kinh tế sau cú sốc Covid-19. Do vậy, nhiều khả năng, về ngắn hạn, các nước sẽ tập trung vào việc khôi phục nền kinh tế. Một cuộc chiến giữa Mỹ và Trung Quốc được cho là còn kéo dài.
Theo V. Hà
VietnamNet