Tổng thống Trump đã ra lệnh cho các nhà máy chế biến thịt phải duy trì hoạt động để bảo vệ nguồn cung cấp thực phẩm cho quốc gia ngay cả khi nhiều công nhân tại các nhà máy tử vong vì Covid-19.
Tuy nhiên, trên thực tế, các nhà máy thịt của Mỹ gần đây lại đang tăng cường xuất khẩu sang Trung Quốc trong khi người tiêu dùng Mỹ đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trầm trọng.
Hôm 28/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mới đây đã viện dẫn Đạo luật Sản xuất Quốc phòng năm 1950 buộc các nhà máy chế biến thịt mở cửa trở lại để đảm bảo nguồn cung thịt của người dân Mỹ. Tuy nhiên, hiện ông Trump đang phải đối mặt với những chỉ trích từ một số nhà lập pháp, người tiêu dùng và nhân viên nhà máy vì ép buộc các công nhân nhà máy phải quay trở lại làm việc khi đại dịch Covid-19 vẫn chưa được kiểm soát tại nước này.
Tại Trung Quốc, các thương nhân đã tăng cường nhập khẩu từ khắp nơi trên thế giới khi bệnh dịch lợn châu Phi năm 2019 đã làm suy giảm hơn nửa đàn gia súc lớn nhất trên thế giới khiến giá thịt lợn tại Trung Quốc lên mức cao kỷ lục. Cú sốc cung bất ngờ này đã khiến Trung Quốc phải chi nhiều tiền để mua thịt từ Mỹ, kể cả với mức giá cao bắt đầu từ cuối năm 2019.
“Chúng ta đều biết rằng xuất khẩu là cực kỳ quan trọng. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng chúng ta cần tập trung đáp ứng nhu cầu trong nước vào thời điểm này”, ông Mike Naig, người phụ trách nông nghiệp tại bang sản xuất thịt lợn hàng đầu của Mỹ- Iowa.
Các nhà chế biến thực phẩm ở Mỹ, bao gồm Công ty thực phẩm Smithfield, thuộc sở hữu của tập đoàn WH Group Ltd (Trung Quốc), JBS USA thuộc sở hữu của Brazil và Tyson Foods Inc đã đóng cửa tạm thời khoảng 20 nhà máy thịt ở Mỹ vì Covid-19 khiến hàng ngàn nhân viên bị nhiễm bệnh. Điều này khiến cho các nhà máy đóng gói thịt và cửa hàng bán lẻ, các chuỗi siêu thị phải lên tiếng cảnh báo về tình trạng khan hiếm hàng hóa. Một số nhà máy đã hoạt động trở lại nhưng ở mức độ hạn chế vì công nhân lo sợ dịch bệnh.
Theo Will Sawyer – nhà kinh tế hàng đầu tại ngân hàng nông nghiệp CoBank, sự gián đoạn dẫn đến nguồn cung thịt tại các siêu thị vào cuối tháng 5 dự kiến sẽ giảm 30%, đẩy giá thịt cao hơn 20% so với năm ngoái.
Trong khi nguồn cung thịt lợn bị thu hẹp khi số lượng lợn giết mổ mỗi ngày giảm khoảng 40% kể từ giữa tháng 3, các chuyến hàng thịt lợn Mỹ giao đến Trung Quốc đã tăng gấp 4 lần so với cùng kỳ, theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ.
Theo Reuters, Công ty Smithfield, được tập đoàn WH Group mua lại với giá 4,7 tỷ USD vào năm 2013, là nhà xuất khẩu thịt lớn nhất từ Mỹ sang Trung Quốc trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 3. Smithfield đã vận chuyển ít nhất 13.680 tấn thịt bằng đường biển vào tháng 3.
Smithfield, nhà chế biến thịt lợn lớn nhất thế giới – cho biết hồi tháng 4, rằng việc đóng cửa nhà máy ở Mỹ đang đẩy các nhà bán lẻ liên tục vào tình trạng căng thẳng nguồn cung.
Theo các nguồn tin, công ty này hiện đang củng cố lại nhà máy sản xuất thịt lợn ở Smithfield, Virginia, để cung cấp thịt lợn tươi, thịt xông khói và giăm bông cho nhiều người tiêu dùng Mỹ hơn. Động thái này là cú “lật mặt” sau khi công ty cấu trúc lại nhà máy vào năm ngoái để tập trung sản xuất phục vụ thị trường Trung Quốc.
Lo ngại về nguồn cung thực phẩm và các mặt hàng cần thiết, ông Trump đã ký một thỏa thuận. Theo đó, Trung Quốc đã cam kết tăng cường mua hàng nông sản của Mỹ ít nhất là 12,5 tỷ USD trong năm 2020 và tiếp tục tăng con số này lên 19,7 tỷ USD vào năm 2021.
Trung Quốc tăng nhu cầu mua thịt đến chóng mặt sau khi dịch tả lợn châu Phi gây thiệt hại lên hơn nửa số lượng đàn gia súc tại Trung Quốc. Ngay sau đó, Bắc Kinh đã dỡ bỏ lệnh cấm gần 5 năm đối với nhập khẩu thịt gà của Mỹ vào tháng 11 và cũng miễn thuế “trả đũa” đối với các lô hàng thịt để giúp tăng nguồn cung.
Theo Liên đoàn xuất khẩu thịt Mỹ, từ đầu năm đến nay, khoảng 31% thịt lợn của nước này đã được xuất khẩu, tổng cộng khoảng 838.000 tấn. Một phần ba trong số đó đã được giao đến Trung Quốc, chiếm hơn 10% tổng sản lượng quý đầu tiên.
Hương Vũ
Theo Reuters